Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, depremle ilgili dezenformasyon içeren haberlerin gerçeğine işaret edilen yeni Dezenformasyon Bülteni yayımlandı.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezince, Kahramanmaraş merkezli depremlerle ilgili Dezenformasyon Bülteni’nde “Kahramanmaraş’taki depreme ABD’li şirketin açtığı 6 bin metrelik petrol kuyusu sebep oldu”, “Deprem bölgesinde insansız hava araçları kullanılmadı”, “Hatay’da Yapı Denetim Müdürlüğü’ndeki evraklar yok edilmeye çalışılıyor”, “Türkiye-Suriye sınırındaki bazı duvarlar yıkıldı, çeteler Türkiye’ye giriyor”, “Mersin’e gönderilen akaryakıt gemisi EPDK tarafından engellendi”, “Kahramanmaraş’ta volkanik hareketlilik var”, “Gaziantep’te yağma yapmaya kalkışan Suriyeliler tekme tokat dövüldü”, “AFAD’dan acil gönüllü çağrısı”, “Bu numaralar MÜSİAD çadır ekibine ait”, “Binayı yapan Iraklı bir müteahhit, merdiveni yapan bir Japon şirketi” iddialarına yer verildi.
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, “Kahramanmaraş’taki depremlere ABD’li şirketin açtığı 6 bin metrelik petrol arama kuyusu sebep oldu” iddiasının gerçek dışı olduğu belirtilen bültende, şu ifadeler yer aldı:
“Kahramanmaraş ili sınırları dahilinde günümüze kadar 3 adedi Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Genel Müdürlüğü ve 1 adedi özel şirketlerin müştereken olmak üzere toplam 4 sondaj kuyusu açılmıştır. Bu kuyularda petrol ve gaz emaresine rastlanılmamıştır. Bölgede, iddia edildiği gibi 6 bin metre derinlikte kuyu bulunmamaktadır. Açılan petrol arama kuyularının çapı ortalama 24 cm çapında olup, iddiaya konu görüntülerin petrol kuyularına ait olması mümkün görülmemektedir. Ayrıca, Kahramanmaraş ilini kısmen kapsayan petrol ruhsatları kamu kurumu ve yerli özel şirkete aittir. Bahse konu kuyular, gerek çevreye ve gerekse o çevrede yaşayan insanlara ileride herhangi bir zarar vermemesi için dünyada kabul görmüş olan yöntemlerle mühürlenmiştir.”
“Deprem bölgesinde insansız hava araçlarımız kullanılmadı” iddiası
Bültende, bir televizyon programında geçen, “Deprem bölgesinde insansız hava araçlarımız kullanılmadı” iddiasının doğru olmadığı bildirildi.
Depremin hemen ardından Şanlıurfa ve Batman’dan havalanan 2 Bayraktar AKINCI TİHA’nın, görev uçuşları için bölgeye gittiği ifade edilen bültende, “Deprem bölgesi ilk günden itibaren AKINCI’nın kamerası ile görüntülenmiştir. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı, deprem bölgesinde kullanılan Türk savunma sanayiinin geliştirdiği teknolojileri, sosyal medya hesabından paylaşmıştır. Buna göre 50 insansız hava aracı ile 1000 saatin üzerinde uçuş gerçekleştirilmiştir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı da depremden etkilenen 10 il için Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü koordinasyon merkezinden 12 adet uçak, İHA ve Göktürk uydusundan gelen anlık görüntülerle ön hasar tespit çalışmaları yapmıştır.” denildi.
“Hatay’da Yapı Denetim Müdürlüğündeki evraklar yok edilmeye çalışılıyor” iddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, “Hatay’da Yapı Denetim Müdürlüğündeki evraklar yok edilmeye çalışılıyor” iddiası da yalanlandı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Hatay İl Müdürlüğü binasının büyük bir bölümünün depremde hasar gördüğü ve yıkıldığı aktarılan bültende, ağır hasar alan il müdürlüğü binasının hemen yanında bulunan ek hizmet binasına izinsiz bir şekilde giren şahısların, il müdürlüğü ana binasındaki yangın merdiveninin ek binanın üzerine çökme riskine karşı çıkarıldığı kaydedildi.
Mukavemet gösteren kişilerin, sosyal medya aracılığıyla “Çeşitli evrakların yok edilmeye çalışıldığı” iddiasını ortaya attığına yer verilen bültende, “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, evraklarını matbu olarak tuttuğu gibi, bütün resmî yazışma ve raporlarını Belgenet üzerinden dijital ortama anlık olarak aktarmaktadır. Ek binadaki tüm evraklar, diğer tüm resmi evraklar gibi il müdürlüğü arşivine taşınacaktır.” ifadesi kullanıldı.
“EPDK’nin gemileri engelleme gibi bir yetkisi yoktur”
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, “Türkiye-Suriye sınırındaki bazı duvarlar yıkıldı, çeteler Türkiye’ye giriyor” iddialarının gerçek dışı olduğu belirtilen bültende, Suriye sınırında yer alan 837 kilometrelik modüler beton duvarda herhangi bir hasar meydana gelmediği, sınır güvenliğinin Türk Silahlı Kuvvetleri’nin kontrolünde olduğu kaydedildi.
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, “Mersin’e gönderilen akaryakıt gemisi EPDK tarafından engellendi” şeklindeki iddiaların da yalanlandığı bültende, “Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK), ‘gemileri engelleme’ gibi bir yetkisi yoktur. İddiaların aksine, EPDK bölgeye daha fazla akaryakıt ulaştırılması için azami gayret göstermektedir.” ifadesi kullanıldı.
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında yer alan, “Kahramanmaraş’ta volkanik hareketlilik var” iddiasının doğru olmadığı bildirilen bültende, “Bölgede herhangi bir lav akması, volkanik kül, petrol veya gaz çıkışı söz konusu değildir. Ayrıca bölgede volkanik patlama oluşturacak kayaç grubu da bulunmamaktadır. Görüntülerdeki toz bulutu, deprem etkisiyle basit bir kütle hareketi sonucu meydana gelmiştir.” denildi.
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, “Gaziantep’te yağma yapmaya kalkışan Suriyelileri Gaziantepliler tekme tokat dövdü” iddiasının da doğru olmadığına yer verilen bültende, “İddiaya konu görüntülerdeki olayın deprem bölgesiyle herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır. Görüntülerin 2022 yılının Eylül ayında, Sakarya’nın Serdivan ilçesinde yaşanan bir olaya ait olduğu tespit edilmiştir.” ifadesi kullanıldı.
Sosyal medyada “Acil Gönüllü Çağrısı” başlığıyla paylaşılan, “3 bin kişilik AFAD çadır kentindeki çalışmalarda yer almak üzere kadın ve erkek gönüllülere ihtiyaç vardır” iddialarının asılsız olduğu kaydedilen bültende, AFAD’dan yapılan bir “Acil Gönüllü Çağrısı”nın söz konusu olmadığı aktarıldı. Bültende, 166 bin 334 arama kurtarma ve destek personelinin afet bölgesinde çalışmalara devam ettiği, ihtiyaç halinde bölgelere personel sevkiyatının planlama doğrultusunda gerçekleştirildiği vurgulandı.
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, “MÜSİAD çadır ekibi telefon numaraları”nın da MÜSİAD ekiplerine ait olmadığı belirtilen bültende, “Irak’taki deprem sonrası çekilen fotoğraf: Binayı yapan Iraklı bir müteahhit, merdiveni yapan bir Japon şirketi” iddiasıyla paylaşılan fotoğraf ve iddianın da gerçek dışı olduğu kaydedildi.
İddiaya konu fotoğrafın montaj yöntemiyle manipüle edildiği bildirilen bültende, fotoğrafın montajlanmamış orijinal halinin, 2013’te Halep’te yaşanan bir hava saldırısının ardından AFP muhabiri tarafından çekildiği belirtildi.
